آداب و رسوم ایرانیان در عید نوروز

خانه‌تکانی یکی از آیین‌های نوروزی است که مردم بیشتر مناطقی که نوروز را جشن می‌گیرند به آن پایبندند. غبارروبی، گردگیری دیوارهای خانه، اسباب‌ها و زدودن سیاهی از روی آن‌ها و دور ریختن وسایل کهنه و نو کردن آن‌ها در سال جدید همه از آیین های کهن ایرانی است. که هیچ سالی به فراموشی سپرده نمی‌شود. این آیین در کشورهای مختلف از جمله ایران، تاجیکستان، افغانستان و جمهوری آذربایجان برگزار می‌شود. محاسبه نفس: از آدابی که در بین کاسبان و تاجران و رعایت می‌شد، محاسبه مالی است . که قاعدتا در اول سال مطرح است و توده های مردمی که دستی بر اقتصاد دارند قبل و در آستانه عید دست به محاسبه مالی می‌زنند که از نظر اسلام اگر برای خارج کردن خمس و زکات و حقوق دیگر باشد واجب شرعی است. نکته اینجا است که اسلام یاد می‌دهد در پایان سال همانطور که محاسبه مالی می کنیم محاسبه نفسانی کنیم. یعنی یک سال عمر خود را مورد بازبینی قرارداده و قبل از آنکه به حساب ها رسیدگی کنند به حسابمان رسیدگی کنیم. دید و بازدید در عید نوروز: یکی از سنت های عید نوروز دید و بازدید است که در فرهنگ اسلامی آمده که اگر کسی مومنی را زیارت کند،گویا خدا را در عرش زیارت کرده. و کسی که در راه دیدن مومن به مشکلی برخورد کند خدا هفتاد مشکل از او را برطرف می کند. صلح و آشتی: از آداب و سنن دیگر عید نوروز صلح و آشتی دادن است که میان ایرانیان رسم است. دل های کینه ورز را به هم نزدیک می کردند و صلح می دادند . این از پیام های بسیار ارزشمند قرآن است که بین مومنین صلح ایجاد کنید تا روابط اصلاح شود. نو پوشی، تمیز پوشی، مصافحه : از دیگر آداب در عید نوروز نو پوشی و تمیز پوشی است که از ارزش های بزرگ اسلام هم محسوب می شود. همچنین مصاحفه و دست دادن از آداب دیگر عید است و در روایات آمده تا دستان مومنین در دست یک دیگر است همچون برگ پاییز گناهانشان می ریزد. سفر کردن: سفر کردن از آداب دیگر عید نوروز  و از لازمه های زندگی بشر می‌باشد. همواره هجرت ها در طول تاریخ تمدن ساز و تمدن پرور بوده است و سفر ها در ایام عید با هدف صله رحم، تفریح و یا زیارت انجام می شود که بسیار نیکو است. زیارت اهل قبور در عید نوروز: یکی از چیزهایی که اسلام به نوروز تزریق کرده صله قبور است و این که مردم از اموات و گذشتگان یاد می کند. این سنت از ادیان الهی است و مختص به اسلام نیست . زیارت قبور سنت بسیار شایسته و بایسته است. دعای هنگام تحویل سال: یکی از زیباترین چیزهایی که اسلام به عید نوروز تزریق کرده، قرین شدن تحویل سال با دعا است. پیوند تحویل با دعا از افتخارات اسلام است که این سنت باستانی را بازسازی کرده است. و یکی از لحاظات نورانی وشکوه‌مند لحظه تحویل سال در زیارتگاه های معصومین‌(ع) است. که هزاران هزار نفر لحظات تحویل سال را در جوار حرم اهل بیت‌(ع) با حالات دعا و نیایش آغاز می کنند. هدیه دادن به دیگران در عید نوروز: یکی از آداب دیگری که همواره در عید نوروز وجود داشته، هدیه دادن است. نمادهای دینی نوروز: پس از آنکه ایرانیان دین مبین اسلام را پذیرفتند، آداب نوروزی را همچنان حفظ کردند . به تدریج به آن جامه اسلامی پوشاندند . احادیث و اخباری را از زبان ائمه و فقهای شیعه در فضیلت روز نوروز نقل شده است و احکامی را برای نماز، روزه، غسل و دعا به آن افزوده شده است . حضور قرآن کریم در سفره هفت سین و قرائت آن در هنگام تحویل سال، دعای مخصوص سال تحویل (یا مقلب القلوب …)، استغفار از گناهان، حضور در اماکن متبرکه مانند بارگاه امام رضا (ع)، حضرت معصومه، حضر ت عبدالعظیم، حضرت شاهچراغ و امامزاده ها و غسل و پاکیزه کردن بدن همگی از نمادهای دینی نوروز هستند.